मुलांना वैयक्तिक जागेचे महत्त्व शिकवल्याने गोपनीयतेची संकल्पना आणि आपल्या शरीरावर आपले नियंत्रण कसे असावे याची ओळख होते. लहान वयात याबद्दल बोलणे लहान मुलांना संमती आणि आपल्या शरीराच्या भागांना इतर लोक कसे स्पर्श करू नयेत याबद्दल महत्त्वाचे धडे शिकवतात. सुदैवाने, वैयक्तिक अवकाश क्रियाकलापांद्वारे मजेदार आणि आकर्षक मार्गाने कार्य करण्याचे बरेच मजेदार मार्ग आहेत!

1. “नाही” म्हणणे

तुमच्या अर्ध्या विद्यार्थ्यांना हुला हुपमध्ये उभे राहण्यास सांगा. खोलीबद्दल इतर विद्यार्थ्यांचे चक्क आलिंगन, उच्च पाच किंवा त्यांच्या केसांना स्पर्श करणे इ. नाही”. हा क्रियाकलाप संमतीचा एक महत्त्वाचा धडा आहे.

2. पर्सनल स्पेस सर्कल

या अॅक्टिव्हिटीसाठी, तुमच्या विद्यार्थ्यांना मोठ्या कागदाची आणि काही रंगीत पेन्सिलची आवश्यकता असेल. तुमच्या मुलाचे नाव मध्यभागी ठेवा आणि नंतर त्याभोवती दुसरे वर्तुळ काढा; ते कोणासोबत राहतात यावर लेबल लावणे. आजी आजोबा, मित्र आणि शिक्षक जोडा. लोकांच्या वेगवेगळ्या गटांशी आपण कसे वागले पाहिजे यावरील चर्चेसह क्रियाकलाप गुंडाळा.

3. पर्सनल स्पेस इनव्हेडर पोस्टर

तुमच्या शिकण्याच्या जागेत प्रदर्शित करण्यासाठी हे एक उत्तम रिमाइंडर आहे. हे गोड एलियन पोस्टर मुलांना त्यांच्या समवयस्कांकडून भिन्न देहबोली आणि सामाजिक संकेत ओळखण्यास शिकवते. वर्ग म्हणून, प्रत्येकाला विचारा की ते करू इच्छितातपोस्टरमध्ये इतर काहीही जोडा.

4. वैयक्तिक जागेवरील सामाजिक कथा

वैयक्तिक जागेवरील सामाजिक कथा मुलांना हे समजण्यास मदत करण्यासाठी उत्तम आहेत की आपले संरक्षण करण्यासाठी सीमा कशा आहेत आणि आपल्या एखाद्याशी असलेल्या नातेसंबंधानुसार बदलू शकतात.

५. एक कथा सामायिक करा

पुस्तक मुलांना स्पेस इनव्हेडर यमक शिकवते “आर्म्स आउट फ्रंट, आणि आर्म्स आउट रुंद, आता आपले हात खाली ठेवा”. हे भौतिक सीमा शिकवण्यासाठी योग्य आहे.

6. वैयक्तिक जागा नियम

विद्यार्थी अनेक क्रियाकलापांमधून निवडू शकतात; जे सर्व वैयक्तिक जागा सोप्या पद्धतीने स्पष्ट करतात. विद्यार्थी ‘माय पर्सनल स्पेस’ वर्कशीटद्वारे काम करू शकतात आणि एक चांगला वैयक्तिक स्पेस प्लेइंग टॅग त्यांना कसा दिसतो ते काढू शकतात.

7. चांगल्या आणि वाईट निवडी

हा साधा तक्ता चांगल्या आणि वाईट निवडींचा विघटन करतो आणि गटामध्ये त्यावर कार्य केले जाऊ शकते. विद्यार्थ्यांना वेगवेगळ्या परिस्थितींबद्दल विचार करण्यास सांगा ज्यामध्ये वैयक्तिक जागा समाविष्ट आहे जसे की: मिठी मारण्यापूर्वी पकडणे, चाटणे आणि विचारणे. त्यानंतर ते या परिस्थितींची योग्य त्या स्तंभात क्रमवारी लावू शकतात.

8. सकारात्मक वैयक्तिक जागा

आम्ही इतरांच्या वैयक्तिक जागेवर आक्रमण कसे करू नये याबद्दल बरेच बोललो आहोत परंतु लोकांच्या बुडबुड्यांमध्ये प्रवेश करणे केव्हा योग्य आहे? मुलांना त्यांचे विचार सांगण्यास आणि त्यांच्या विचारांवर चर्चा करण्यास सांगा. उदाहरणार्थ, आम्हाला वैद्यकीय सेवेची आवश्यकता असल्यास, डॉक्टर किंवा नर्सला आम्हाला मदत करू देणे ठीक आहे.

9. हुलाहूप अ‍ॅक्टिव्हिटी

चौकोनी आकारात चार हुला हूप्स सेट करा. प्रत्येक विद्यार्थ्याला हुला हुप आणि बीन बॅग असते. विद्यार्थी फळीच्या स्थितीत प्रारंभ करतात आणि "GO" वर, त्यांच्या बीनच्या पिशव्या इतर हुप्समध्ये फेकण्यास सुरवात करतात. खेळाच्या शेवटी कमीतकमी बॅग असणे हे ध्येय आहे.

10. स्पेस प्रोटेक्टर

मुलांनी त्यांच्या वैयक्तिक जागेत प्रवेश करणाऱ्या व्यक्तीला ते काय म्हणतील आणि दुसऱ्याच्या वैयक्तिक जागेत प्रवेश करताना ते काय म्हणतील हे स्पीच बबलमध्ये भरणे आवश्यक आहे. हे मुलांना इतरांच्या वैयक्तिक सीमांचा आदर करण्याचे महत्त्व शिकवते.

11. टच वि. नो टच अ‍ॅक्टिव्हिटी

ज्यांना स्पर्श करायला आवडते आणि त्यांना भरपूर स्पर्श अभिप्राय आवश्यक आहे त्यांच्यासाठी हे उत्तम आहे. आपण स्पर्श न करता आपले प्रेम आणि कौतुक कसे दाखवू शकतो याची ही कार्डे वेगवेगळ्या उदाहरणांमधून जातात. चित्रे आणि सोप्या लेबलिंगमुळे हे समजण्यास सोपे आहे.

१२. ते हलवा किंवा लूज इट

तुमच्या मुलांसाठी हूप्स सेट करा आणि प्रति हूप एक विद्यार्थी द्या. हे त्यांच्या वैयक्तिक जागेचे प्रतिनिधित्व करते. तुम्ही वेगवेगळ्या ऑन-द-स्पॉट अ‍ॅक्टिव्हिटी दर्शविणारी वेगवेगळी कार्डे काळजीपूर्वक धरून ठेवत असताना विद्यार्थ्यांना पाहण्यास सांगा. तुम्ही कार्ड बदलताना विद्यार्थ्यांनी पहावे जेणेकरुन त्यांना त्यांच्या हालचाली त्यानुसार बदलता येतील. हे त्यांना चांगले आत्म-नियंत्रण शिकवते कारण ते त्यांच्या वैयक्तिक जागेत राहतात.

13. माय बबल

हे मुलांना विचार करायला लावतेत्यांच्या सभोवतालच्या भौतिक बबलच्या रूपात त्यांच्या वैयक्तिक जागेचा बबल. मुलांसाठी वैयक्तिक जागेचा विषय मांडण्याचा हा एक उत्तम मार्ग आहे. त्यांच्या स्वतःच्या वैयक्तिक जागेवर नियंत्रण ठेवणे आणि या वर्कशीटवरील प्रश्नांवर काम केल्याने विद्यार्थ्यांना हे समजण्यास मदत होते.

१४. पर्सनल स्पेस गाणे

हे आकर्षक गाणे, मुलांना उद्देशून, एकमेकांच्या सीमांचा आदर करण्याची आठवण म्हणून वर्गात वाजवण्यासाठी योग्य आहे. लहान मुले लवकरच गाणे गात असतील आणि ते लक्षात न घेताही शिकतील!

15. बबल कॉन्सर्ट

ही मजेदार बबल कॉन्सर्ट मुलांसाठी सहज जुळवून घेता येईल. प्रत्येक मुलासाठी फक्त एक हुप द्या आणि म्हणा की तुम्ही पार्टी करणार आहात! पकड अशी आहे की प्रत्येक मुलाला त्यांच्या स्वतःच्या ‘बबल’मध्ये राहावे लागते, त्यांना स्वयं-शिस्त शिकवावी लागते. त्यांना देखील पॉप करण्यासाठी फुगे उडवा!

16. YouTube सोशल स्टोरी

सामाजिक कथेचे वाचन केल्याने मुलांना प्रक्रिया करण्यास सोप्या पद्धतीने मौल्यवान सामाजिक कौशल्ये शिकवली जातात. तेजस्वी व्हिज्युअल आणि वाचण्यास-सोप्या मजकूरासह, ते मुलांना आकर्षित करतात आणि वैयक्तिक जागेबद्दल उत्कृष्ट अंतर्दृष्टी देतात.

१७. सेल्फ-कंट्रोल बबल्स

आत्म-नियंत्रण हे मुलांसाठी शिकण्याचे महत्त्वाचे कौशल्य आहे. दिवसाच्या शेवटच्या मजेशीर कार्यासाठी हे बुडबुडे राखून ठेवा. विद्यार्थ्‍यांना सांगा की ते बबल त्‍यांच्‍यावर उतरले तरच ते पॉप करू शकतात. तुम्ही इतर कोणावर किंवा जमिनीवर बबल टाकल्यास, तुम्ही गेममधून बाहेर असाल!

18. सायमन म्हणतो

मुलांसाठी, शिकत आहेत्यांचे शरीर, ते कसे हलतात आणि त्यांच्यावर नियंत्रण ठेवण्यास शिकणे हा मोठा होण्याचा महत्त्वाचा भाग आहे. ‘सायमन सेज’ या गेममध्ये मुले शरीराच्या काही अवयवांच्या हालचालींवर लक्ष केंद्रित करण्यास शिकतात उदा. ‘सायमन म्हणतो, तुमच्या नाकाला स्पर्श करा’.

19. मिरर मी

तुमच्या विद्यार्थ्यांची जोडी बनवा आणि त्यांना एकमेकांपासून आरामदायक अंतरावर ठेवा. एक व्यक्ती प्रेरक म्हणून काम करते, आणि दुसरा आरसा म्हणून. मूव्हर त्यांचे शरीर हळू हळू हलवते आणि आरशाने त्यांच्या हालचाली कॉपी केल्या पाहिजेत. यामुळे मुले मंद होतात आणि त्यांच्या शरीरावर लक्ष केंद्रित करतात; एक मौल्यवान वैयक्तिक जागा कौशल्य.

२०. पर्सनल स्पेस कॅम्प

हे गोड पुस्तक 3-6 वर्षे वयोगटातील मुलांसाठी आहे. पुस्तकात दुसर्‍या व्यक्तीच्या भौतिक सीमांच्या आदराचे जटिल मुद्दे आहेत. ही कथा पालक, शिक्षक आणि समुपदेशकांसाठी एक आवश्यक संसाधन आहे ज्यांना वैयक्तिक जागेची कल्पना मुलांना गुंतवून ठेवायची आहे.